راهنمای خرید هاست به زبان ساده

هاست چیست؟

هاست به زبان ساده چیزی نیست جز یک میزبان برای فضایی در یک کامپیوتر همیشه روشن که در اختیار شما قرار می‌گیرد تا بتوانید داده‌های مربوط به سایت خودتان را روی آن قرار دهید.

آیا می‌توان سیستم شخصی خود را به یک رایانه جهت میزبانی یک وب‌سایت تبدیل نمود؟

از نظر تئوری این کار امکان‌پذیر است ولی توجیه اقتصادی ندارد؛ زیرا این رایانه باید به‌صورت شبانه‌روزی روشن باشد و در فضایی قرار گیرد که از نظر تهویه کاملاً مناسب باشد. علاوه بر آن لازم است یک سیستم برق اضطراری برای آن تهیه شود تا در صورت قطع شدن برق، رایانه خاموش نشود و سایت از دسترس خارج نگردد. همچنین برای تأمین امنیت، لازم است از فایروال‌های سخت‌افزاری نیز استفاده شود و در کنار سایر تجهیزات مربوطه حتی اگر دانش فنی و تخصصی لازم و کافی را داشته باشیم، هزینه‌ی بسیار بالایی را جهت برق مصرفی و تأمین تجهیزات موردنیاز متحمل خواهیم شد. ولی تهیه‌ی یک هاست از یک شرکت معتبر علاوه بر اینکه تمام دغدغه‌های مربوط به نگهداری این رایانه را از بین می‌برد هزینه‌ها را بسیار کاهش می‌دهد.

هاست ویندوز بخرم یا هاست لینوکس؟

این‌که سیستم‌عامل هاست‌تان چه باشد به زبان برنامه‌نویسی سایت شما بستگی دارد. اگر زبان برنامه‌نویسی‌تان php است بهتر است از هاست لینوکس استفاده کنید و اگر با فریم‌ورک ASP.NET هست باید از هاست ویندوز استفاده کنید. برخی ممکن است فکر کنند که اگر هاست‌شان لینوکس باشد کاربرانی که در رایانه منزل‌شان سیستم‌عامل ویندوز دارند نمی‌توانند سایت را ببینند؛ این تصور کاملاً غلط است و این 2 موضوع هیچ ارتباطی به هم ندارند و هر کاربری با هر سیستم‌عاملی می‌تواند سایت شما را ببیند.

برای خرید هاست به چه نکاتی باید توجه کرد؟

هاست فروشگاهی خوب هاستی است که حداقل نیازهای سایت شما را برآورده کند. پس قبل از خرید هاست از حداقل نیازهای اسکریپت (Script) یا سایت خودتان مطلع شوید و قبل از خرید هاست حتماً از شرکت هاست بپرسید که آیا این حداقل‌ها رو به شما می‌دهند یا خیر. به‌جز فضای هاست و ترافیک مصرفی ماهیانه، میزان رم هم بسیار اهمیت دارد. البته موارد زیادی در اینجا اهمیت دارند ولی برای مثال در پرستاشاپ قبل از خرید هاست حتماً از شرکت فروشنده بپرسید که این تنظیمات را می‌توانند برای شما فراهم کنند یا خیر:

memory_limit = 64

max_execution_time= 400

max_input_time= -1

upload_max_filesize= 25M

post_max_size= 20M

max_input_vars= 10000

suhosin.get.max_vars = 10000

suhosin.post.max_vars = 10000

suhosin.request.max_vars = 10000

در خط اول memory_limit، برای اجرا حداقل ۶۴ مگابایت لازم است ولی به تجربه‌ی شخصی اگر این مقدار حداقل ۲۵۶ مگابایت باشد مناسب‌تر است.

یکی دیگر از مواردی که در انتخاب هاست خیلی اهمیت دارد انتخاب دیتاسنتر است. بهتر است هاست‌تان متعلق به دیتاسنترهای باکیفیت آمریکایی، کانادایی یا اروپایی باشد. یک دیتاسنتر خوب باعث می‌شود سایت شما همیشه در دسترس باشد و به‌صورت متوالی سایت شما به‌اصطلاح Down نشود.

کنترل پنل چیست؟

کنترل پنل چیزی نیست جز یک پنل کاربری که می‌توانید از طریق آن به فایل‌های سایت‌تان دسترسی داشته باشید و برخی تنظیمات رو اعمال کنید و پشتیبان‌گیری (Backup) و بازگرداندن پشتیبان (Restore) را انجام دهید.

چندین نوع کنترل پنل وجود دارد ولی رایج‌ترین آن‌ها سی‌پنل (CPanel) و دایرکت‌ادمین (DirectAdmin) هستند. انتخاب نوع کنترل پنل هم کاملاً سلیقه‌ای است. سی‌پنل امکانات بیشتری را برای کاربران حرفه‌ای‌تر به همراه دارد ولی در عوض کنترل پنل دایرکت‌ادمین خیلی سبک و ساده است. در دایرکت‌ادمین می‌توانید در هاست اشتراکی و بدون نیاز به کمک مدیر سرور مستقیم خودتان عملیات بازگرداندن نسخه پشتیبان (Restore) را انجام دهید؛ ولی در سی‌پنل این کار مقداری مشکل‌تر است و در بک‌آپ‌های با حجم بالا شاید مجبور شوید از مدیر سرور کمک بگیرید.

یک مشکل بزرگ سی‌پنل هم امکان تحریم آن است. ولی دایرکت‌ادمین از این مشکل در امان است.

فنّاوری SNI چیست؟

قبل از صحبت راجع به SNI بهتر است اول راجع به SSL صحبت کنیم. SSL به‌طور خلاصه راه‌حلی جهت برقراری یک ارتباط ایمن میان سایت و کاربر سایت است. با استفاده از SSL اطلاعات کاربر با استفاده از الگوریتم خاصی کدگذاری شده و در صورت سرقت اطلاعات توسط افراد سودجو در میانه‌ی راه، آن‌ها با کدی نامفهوم روبه‌رو می‌شوند و امکان سوءاستفاده تا حد زیادی کاهش میابد. همچنین گوگل اعلام کرده که برای SSL در سئو امتیاز مثبتی در نظر می‌گیرد. البته SSL در کنار این مزایا، یک بدی هم برای کاربران ایرانی دارد؛ متأسفانه به خاطر زیرساخت ضعیف شبکه اینترنت ایران استفاده از SSL در سایت سبب کاهش سرعت بارگذاری (Load) سایت می‌شود.

برای راه‌اندازی SSL در گذشته شما ملزوم به استفاده از IP اختصاصی بودید که هزینه‌ای جداگانه در برداشت. ولی اکنون با استفاده از SNI می‌توانید SSL را بدون نیاز به IP اختصاصی و در خیلی از شرکت‌ها به‌صورت کاملاً رایگان تجربه کنید. با SNI در خیلی از شرکت‌ها شما نیازی به پرداخت هزینه جداگانه برای SSL و IP اختصاصی ندارید.

اگر این فنّاوری برای شما جذاب است قبل از خرید هاست، حتماً در خصوص فعال بودن SNI از شرکت مربوطه سؤال کنید. SNI از تمامی مرورگرها به‌جز مرورگر IE در ویندوز XP (که تقریباً دیگر کاربری نیست که از این مرورگر در ویندوز XP استفاده کند) پشتیبانی می‌کند.

آیا برآورده کردن حداقل نیازهای سایت می‌تواند یک سرعت خوب برای شما به همراه بیاورد؟

جواب منفی است. از عوامل مؤثر در سرعت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. نوع سخت‌افزار سرور:

استفاده از سخت‌افزارهای جدید و با فنّاوری‌های روز تأثیر مستقیمی در بازدهی سایت شما دارد. اگر CPU یک سرور از سری Xenon اینتل باشد به‌مراتب کارایی آن به نسبت یک CPU core i7 (که درواقع این CPU مخصوص کامپیوترهای شخصی است و چندان مناسب سرور نیست) بیشتر است.

همچنین استفاده از رم DDR4 به نسبت رم DDR3 بازدهی بیشتری خواهد داشت. ولی شاید از مهم‌ترین قطعه‌های سخت‌افزاری تأثیرگذار در سرعت بتوان نوع درایو ذخیره‌سازی اطلاعات را نام برد؛ زیرا این قطعه کمترین سرعت خواندن و نوشتن را به نسبت سایر قطعات دارد و باعث تأثیر مستقیم در بازدهی کل سیستم می‌شود. پرسرعت‌ترین درایوها، درایورهای جامد هستند که به آن SSD می‌گویند. این نوع درایوها مانند هارد‌های قدیم مکانیکی نیستند و در SSD نیز مانند فلش مموری، قطعه‌ی مکانیکی داخل‌شان استفاده نشده است. این نوع درایوها می‌توانند تا ۵ برابر سرعت بیشتر به نسبت هارددیسک‌های قدیمی به همراه داشته باشند

۲. نوع وب سرور

وب سرور چیست؟ خیلی ساده و ابتدایی بخواهم توضیح بدهم، وب سرور یک نرم‌افزار است که وظیفه آن پردازش اطلاعات سایت شما و ارسال آن روی مرورگر سیستم‌عامل کاربر است.

انواع وب سرور:

• apache: این وب سرور رایگان، مادر تمام وب سرورها است و به‌نوعی بقیه‌ی وب سرورها از روی این وب سرور ساخته‌شده‌اند.
• nginx: این وب سرور هم رایگان است. کانفیگ بسیار دشواری دارد ولی برخی افراد معتقدند اگر کانفیگ درست انجام شود بالاترین سرعت را به ارمغان می‌آورد.
• litespeed: این وب سرور سریع‌ترین وب سرور بوده و درواقع نسخه‌ی به‌روز شده‌ی آپاچی است. این وب سرور علاوه بر سرعت بسیار بالا، بیشترین سازگاری با SSL را دارد. ترکیب لایت‌اسپید و SSL باعث می‌شود بازدیدکننده‌ی سایت شما کمترین افت سرعت را هنگام استفاده از SSL احساس کند؛ ولی از معایب آن هزینه‌ی بالای ماهیانه نزدیک 20 دلار می‌توان نام برد.
• IIS: این وب سرور مخصوص هاست با سیستم‌عامل ویندوز است و شما نمی‌توانید از این وب سرور برای لینوکس استفاده کنید.

بهترین و پرسرعت‌ترین وب سرور (با کانفیگ پیش‌فرض) لایت‌اسپید است. هرچند رایگان نیست ولی اصلاً جای نگرانی وجود ندارد؛ چون در پلان‌های هاست اشتراکی، شما نیازی نیست هزینه‌ی لایسنس لایت‌اسپید را پرداخت کنید و فقط مقدار اندکی هزینه‌ی هاست‌تان افزایش یابد.

بر خی متخصصان معتقدند با کانفیگ تخصصی و دقیق nginx می‌توان سرعتی به‌مراتب بالاتر از لایت اسپید رسید؛ زیرا nginx برخلاف لایت‌اسپید یک وب‌سرور اوپن‌سورس است و متخصصان به‌راحتی می‌توانند تنظیمات موردنیاز خود را اعمال کنند. ولی این کار مستلزم دانش و تخصصی بالاست.

۳. پهنای باند پورت کارت شبکه

این مورد از اهمیت بسزایی برخوردار است. اکثر شرکت‌ها امروزه از پورت 1 گیگابیت و یا حتی 10 گیگابیت استفاده می‌کنند و در هاست اشتراکی و سرور مجازی این پورت بین کاربران دیگر به اشتراک گذاشته می‌شود.

فرض کنید روی یک سرور اصلی 100 سایت میزبانی می‌شود. اگر پهنای باند پورت 1 گیگابیت باشد با فرض این‌که تمام کاربرها منابع یکسانی مصرف کنند سهم هر کاربر به‌طور متوسط 10 مگابیت می‌شود. حال فرض کنید همین تعداد کاربر روی سروری میزبانی شود که پورت آن 100 مگابیت است. سهم هر کاربر به‌طور متوسط 1 مگابیت می‌شود. حتماً هنگام خرید سرور از پهنای باند پورت آن مطلع شوید.

۴. سیستم‌عامل سرور

همان‌طوری که پیش‌تر بیان شد به‌طور رایج در سرورها از سیستم‌عامل ویندوز یا لینوکس استفاده می‌شود. ولی در لینوکس  نیز نسخه‌های متفاوتی وجود دارد؛ مانند Centos و Ubuntu و غیره.

به‌طور رایج از سیستم‌عامل Centos در سرورها استفاده می‌شود. از مزایای این سیستم‌عامل می‌توان به راحت بودن کار با آن و عیب‌یابی ساده‌‌ی آن برای مدیران سرور نام برد. اما از نظر من بهترین سیستم‌عامل برای ‌هاست‌های اشتراکی CloudLinux است. این سیستم‌عامل می‌تواند یک‌ سری منابع اختصاصی به کاربر ارائه نماید که تا حدی از افت کیفیت سرور به دلیل Oversell (اُورسل: ساختن بیش‌ازحد هاست اشتراکی روی یک سرور) جلوگیری می‌کند و بار و پردازش روی سرور بالانس می‌شود و در نتیجه سایت پایداری خواهید داشت.

CloudLinux باعث می‌شود برخلاف Centos شما اطمینان پیدا کنید که اگر سایتی بیش‌ازحد منابع مصرف کند، روی کارایی سایت شما تأثیر شدیدی نخواهد گذاشت و کیفیت هاست شما حفظ می‌شود.

۵. نسخه php هاست

یکی دیگر از عوامل مؤثر روی سرعت سایت نسخه php هاست است. در کنترل پنل Cpanel در اغلب موارد شما می‌توانید نسخه php هاست را به انتخاب خود تغییر دهید. معمولاً هرچقدر نسخه php بالاتر باشد بهینه‌تر بوده و سرعت بالاتری به همراه خواهد داشت. در سرور مجازی و اختصاصی می‌توانید خودتان آخرین نسخه php را دریافت کنید ولی در هاست اشتراکی، قبل از خرید هاست حتماً از آخرین نسخه‌ی که شرکت ارائه‌دهنده‌ی خدمات هاست برای php پشتیبانی می‌کند مطلع شوید. همچنین از سازگار بودن سایت خود با نسخه php موردنظر هاست مطمئن شوید.

البته به‌جز این‌ها برخی موارد نرم‌افزاری مانند نوع نسخه SQL هم تأثیر زیادی روی سرعت می‌گذارند.

انواع هاست

هاست اشتراکی به سرویسی می‌گویند که از تعداد بسیار زیادی کاربر (بسته به نوع پلن‌های هاست از 20 تا حتی 500 کاربر) روی یک سرور میزبانی می‌شود. همچنین در هاست اشتراکی منابع بسیار محدود است.

سرور مجازی تقریباً مشابه یک سرور اختصاصی است. در سرور مجازی، سخت‌افزارهای یک سرور مادر بین تعداد کمی کاربر تقسیم می‌شود. هر کاربر دارای میزان رم، فضا و CPU اختصاصی است، ولی در پورت کارت شبکه مشترک هستند و پهنای باند بین همه کاربرها (معمولاً بین 5 تا 10 کاربر) تقسیم می‌شود.

در سرور اختصاصی هم همان‌طور که از نامش پیداست تمامی منابع منحصراً متعلق به یک نفر هستند و هیچ استفاده‌کننده‌ی دیگری وجود ندارد.

کدام نوع هاست را انتخاب کنم؟

این‌که چه نوع سرور و هاستی برای شما مناسب‌تر است کاملاً به میزان مصرف منابع شما بستگی دارد. ممکن است سایت شما محصولات و بازدیدکننده‌های زیادی داشته باشد و در بهترین پلن‌های هاست اشتراکی هم به‌طور مداوم سایت شما قطع شود و کیفیت بسیار بدی را تجربه کنید. در اینجا باید سرور مجازی تهیه کنید و اگر باز هم در منابع مصرفی مشکل داشتید و به کمبود منابع برخورد کردید از سرور اختصاصی استفاده کنید.

ولی اغلب هاست‌های اشتراکیِ قوی می‌توانند تا 5000 بازدید روزانه را به‌راحتی پردازش کنند. بهتر است قبل از خرید، مشخصات سایت و تعداد بازدیدکننده‌ی خود را به شرکت خدمات هاست بگویید تا آن‌ها میزان منابع لازم را به‌صورت حدودی به شما اعلام کنند.

هاست داخل ایران بهتر است یا خارج از ایران؟

هاست خارج از کشور و هاست داخل کشور هرکدام مزایا و معایبی دارند. از مزایای هاست داخل ایران می‌توان به پینگ (Ping) بسیار مناسب برای کاربران داخل ایران اشاره نمود. ازآنجایی‌که سرور داخل کشور به کاربران ایرانی بسیار نزدیک‌تر است پینگ آن به نسبت سرورهای دورتر مانند اروپا و آمریکا بسیار سریع‌تر است. اما متأسفانه در کنار این مزیت یک عیب بزرگ وجود دارد و آن این است که ترافیک ماهیانه در سرورهای داخل ایران بسیار محدود و گران‌قیمت هستند. اگر بودجه‌ی بیشتری برای هاست می‌توانید اختصاص دهید و بیشتر کاربران سایت شما ایرانی هستند شاید یک هاست داخلی برای شما بهتر باشد.

هاست خارجی قیمت بسیار مناسب‌تری به نسبت هاست ایرانی دارند و ازآنجایی‌که فاصله نسبتاً دورتری از ایران دارد برای سایت‌هایی که به‌صورت بین‌المللی کار می‌کنند و اکثر کاربران سایت‌شان خارجی هستند بسیار مناسب‌تر است.

البته این اختلاف پینگ بین سرورهای ایران و خارج از ایران بسیار محدود است (شاید نهایتاً 200 میلی‌ثانیه) و حتی ممکن است در خیلی از کاربردها مانند یک وب‌سایت عادی 200 میلی‌ثانیه اهمیتی نداشته باشد ولی برای کاربرانی که قصد راه‌اندازی سرورهای بازی هستند این اختلاف شاید بسیار زیاد باشد و سرور ایرانی را با وجود هزینه بالا ترجیح دهند.

نظر شخصی من در مورد هاست

به نظر من هاست دیتاسنترهای باکیفیت خارجی از هاست ایرانی بسیار بهتر است. یکی از دلایل این است که دیتاسنترهای خارجی اغلب به علت زیرساخت‌های بسیار مناسب، Up Time (آپ‌تایم: مدت‌زمان در دسترس بودن سایت به‌صورت متوالی و بدون قطعی) بسیار بالایی دارند. حتی در بعضی دیتاسنترهای آمریکایی آپ‌تایم 100% برای مدت چندین سال دیده‌شده است. ولی متأسفانه دیتاسنترهای داخلی به دلیل زیرساخت‌های نامناسب، آپ‌تایم خیلی خوبی ندارد و ممکن است این موضوع در درازمدت به سئوی سایت شما لطمه بزند.

دلیل دیگر این است که هاست خارجی برای ربات‌هایی مانند ربات گوگل، پینگ بسیار مناسبی دارند ولی متأسفانه پینگ این ربات‌ها برای هاست‌های داخلی ضعیف است و این مورد نیز روی نتایج سئو تأثیر می‌گذارد.

همچنین در برخی دیتاسنترهای باکیفیت خارجی از تجهیزات امنیتی سخت‌افزاری استفاده می‌شود که می‌تواند سایت شما را تا حد زیادی از حملات سایبری در امان نگاه دارد که این مورد نیز در هاست‌های داخلی کمتر دیده می‌شود.

حالا سؤال اینجاست که چرا سایت‌های بزرگ اکثرشان روی سرورهای داخل ایران هستند؟

یکی از مهم‌ترین دلایلش این است که سایتی که سرور آن داخل ایران باشد اگر دچار مشکلی قضایی یا فیلترینگ شود خیلی سریع‌تر قابل‌پیگیری است.

سخن نهایی:

تمام عواملی که برای خرید هاست لازم بود را برای‌تان شرح دادیم. انتخاب نهایی با خودتان است. ولی درنهایت حتی اگر شما ازنظر تئوری بهترین‌ها را انتخاب کنید باز هم تضمین‌کننده‌ی این نیست که یک هاست پرسرعت و باکیفیت را تجربه کنید.

از همه‌ی این‌ها مهم‌تر این است که شرکتی که از آن هاست می‌خرید در کنار تأمین خصوصیات فنیِ موردنیاز شما، صداقت و وجدان کاری داشته باشد؛ زیرا اگر آن شرکت یک سرور را بین تعداد بسیار زیاد و نامتعارفی کاربر تقسیم کند حتی با قوی‌ترین سخت‌افزارها و بهترین دیتاسنتر شما کیفیتی پایین را تجربه خواهید کرد. پس حتماً بعدازاینکه مطمئن شدید شرکت هاستینگ از همه ابعاد فنی برای شما مناسب است حتماً راجع به آن شرکت در انجمن‌ها و سایت‌های مربوطه جست‌وجو کنید تا از رضایت مشتریانش مطمئن شوید.

با سپاس از وقتی‌که برای مطالعه‌ی این مقاله گذاشتید. همچنین با تشکر از دوست خوبم احمد سبزه علی که زحمت ویرایش این مقاله را کشیدند.

شاد و پیروز باشید

این مقاله توسط سعید یزدی نژاد، مدیریت هایپر مارکت لبخند تقدیم شما شده است. او لیسانس نرم افزار است. علاقمند به کسب علم و دانش، به‌خصوص در زمینه مارکتینگ و مدیریت. عاشق خدمت به مردم است و ثانیه‌ای از یادگیری متوقف نمی‌شود. از نظر او زندگی یعنی لبخند!